बुध (ग्रह): रिवीजन सभ के बीचा में अंतर

Content deleted Content added
छो →‎संदर्भ: आधार लेख छँटाई using AWB
infobox आ अउरी बिस्तार
लाइन 1:
{{Infobox planet
[[File:Mercury in color - Prockter07 centered.jpg|thumb|right|300px|'''बुध''' क मैसेंजर याँ से लिहल गइल फोटो]]
| name = बुध
| symbol = [[File:Mercury symbol.svg|18px|Astronomical symbol of Mercury]]
| image = [[File:Mercury in color - Prockter07-edit1.jpg|260px]]
[[File:Mercury| incaption color= - Prockter07 centered.jpg|thumb|right|300px|'''बुध''' क [[मैसेंजर याँयान]] से लिहल गइल फोटो]] (२००८)
| orbit_ref = <ref name="horizons">{{cite web | date=April 7, 2008 | first=Donald K. | last=Yeomans | url=http://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi?find_body=1&body_group=mb&sstr=1 | title=HORIZONS Web-Interface for Mercury Major Body | publisher=[[JPL Horizons On-Line Ephemeris System]] | accessdate=5 फरवरी 2016 }} – Select "Ephemeris Type: Orbital Elements", "Time Span: 2000-01-01 12:00 to 2000-01-02". ("Target Body: Mercury" and "Center: Sun" should be defaulted to.) Results are instantaneous [[osculating orbit|osculating]] values at the precise [[J2000]] epoch.</ref>
| epoch = [[J2000]]
| aphelion =
{{plainlist |
* 0.466&nbsp;697 [[एस्ट्रोनॉमिकल यूनिट|AU]]
* 69,816,900&nbsp;km
}}
| perihelion =
{{plainlist |
* 0.307&nbsp;499 AU
* 46,001,200&nbsp;km
}}
| semimajor =
{{plainlist |
* 0.387&nbsp;098 AU
* 57,909,050&nbsp;km
}}
| eccentricity = 0.205&nbsp;630<ref name="fact" />
| period =
{{plainlist |
* 87.969&nbsp;1 [[day|d]]
* 0.240&nbsp;846 [[julian year (astronomy)|yr]]
* 0.5 Mercury [[solar day]]
}}
| synodic_period = 115.88&nbsp;d<ref name="fact" />
| avg_speed = 47.362&nbsp;km/s<ref name="fact">{{cite web|title=Mercury Fact Sheet |url=http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/mercuryfact.html|publisher=[[NASA]] Goddard Space Flight Center | date=November 30, 2007 |accessdate=5 फरवरी 2016}}</ref>
| inclination =
{{plainlist |
* 7.005° to [[ecliptic]]
* 3.38° to [[Sun]]'s [[equator]]
* 6.34° to [[invariable plane]]
}}
| asc_node = 48.331°
| arg_peri = 29.124°
| mean_anomaly = 174.796°
| satellites = None
| allsatellites=yes
| atmosphere = yes
| surface_pressure = trace (<~0.005 [[picobar]])
| atmosphere_ref=<ref name=fact2015>{{cite web|title=Mercury Fact Sheet|url=http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/mercuryfact.html|publisher=NASA|accessdate=5 फरवरी 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151106171436/http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/mercuryfact.html|archivedate=6 November 2015|date=22 दिसंबर 2015}}</ref>
| atmosphere_composition =
{{plainlist |
* 42% मॉलिक्यूलर [[ऑक्सीजन]]
* 29.0% [[सोडियम]]
* 22.0% [[हाइड्रोजन]]
* 6.0% [[हीलियम]]
* 0.5% [[पोटैसियम]]
* मामूली मात्रा में [[आर्गन]], [[नाइट्रोजन]], [[कार्बन डाइऑक्साइड]], [[पानी|पानी के भाप]], [[जेनॉन]], [[क्रिप्टॉन]], आ [[नियोन]]
}}
}}
 
'''बुध''' <small>({{Lang-en|[[:en:Mercury (planet)|Mercury]]}})</small> [[सौर मंडल]] के एगो [[ग्रह]] हवे जेवन सौर मंडल के केन्द्र पर मौजूद [[सूर्य]] की ओर से सबसे पहिला ग्रह हवे।हवे, मने कि ई सूर्य से सभसे नजदीकी ग्रह हवे। ई [[सौर मण्डल]] क सभसे छोट ग्रह भी हवे। ई सूर्य के चक्कर लगावे में ८८ दिन (पृथ्वी के दिन) के समय लेला आ पृथ्वी से देखला पर अपनी धुरी पर ११६ दिन में एक चक्कर घूमे ला। पृथ्वी से [[दूरबीन]] से देखला पर इहो [[चंद्रमा]] नियर घटत-बढ़त लउकेला।
 
बुध ग्रह के आपन कौनों खास वायुमंडल नइखे जवना कारण अहिजा दिन आ रात के तापमान में बहुत ढेर अंतर पावल जाला। एकरे विसुवत रेखा वाला इलाका में रात में तापमान {{convert|100|K}} ले गिर जाला आ दिन में {{convert|700|K}} पहुच जाला, ध्रुवीय इलाका हमेशा {{convert|180|K}} से नीचे के तापमान वाला रहे लें। बुध के धुरी के झुकाव बाकी ग्रह सभ के तुलना में सभसे कम बाटे आ एकरे परिकरमा मार्ग के चपटापन सभसे ढेर बा।
पृथ्वी से [[दूरबीन]] से देखला पर इहो [[चंद्रमा]] नियर घटत-बढ़त लउकेला।
 
[[File:4 Terrestrial Planets Size Comp True Color.png|thumb|right|350px|'''बुध''', [[शुक्र ग्रह|शुक्र]], [[पृथ्वी]] आ [[मंगल ग्रह|मंगल]] की आकार क तुलना (पैमाना कि हिसाब से सही) ]]
चूँकि, बुध पृथ्वी से छोट मार्ग में चक्कर लगावे ला (शुक्र भी) ई हमेशा पृथ्वी से सबेरे भा साँझ के बेरा देखाई पड़े ला, ऊहो तब जब सुरुज के बहुत नजदीक कोन पर न रहे तब। सुरुज के रौशनी के कारण अक्सर ई धरती से बिना दूरबीन के ना लउके ला।
 
अबले दू गो अंतरिक्ष यान बुध ग्रह के यात्रा कर चुकल बाने मैरिनर आ मैसेंजर।
 
[[File:4 Terrestrial Planets Size Comp True Color.png|thumb|rightleft|350px|'''बुध''', [[शुक्र ग्रह|शुक्र]], [[पृथ्वी]] आ [[मंगल ग्रह|मंगल]] की आकार क तुलना (पैमाना कि हिसाब से सही) ]]
{{clear}}
 
==संदर्भ==
{{reflist}}
<references/>
 
[[श्रेणी:ज्योतिष]]