पृथ्वी नारायण शाह: रिवीजन सभ के बीचा में अंतर

Content deleted Content added
Add image from http://tools.wikimedia.de/~emijrp/imagesforbio/
No edit summary
लाइन 1:
[[File:Nepal Prithvi Narayan Shah.jpg|thumb|right|पृथ्वी नारायण शाह]]
पृथ्वी नारायण शाह नेपाल भित्रको सानो पाहडी राज्य [[गोरखा]]का [[राजा नरभुपाल शाह]] तथा [[रानी कौसल्यावती]]का छोरा थिए । बि.सं. १७७९ मा यिनको जन्म भएको थियो । बि.सं. १७९९ मा बिस बर्षको उमेरमा पृथ्वीनारयण शाह गोरखाका राजा भएका थिए ।आधुनीक [[नेपाल]]का जम्मदाता हुन यिनले नै साना साना राज्य हरूमा विभाजीत नेपाल लाइ एकिकृत गर्न शुरूगरे, नेपाल प्राचिन काल देखी एकिकृत हुदै विभाजित हूदै गरिरहेको थियो हुन त पृथ्वी नरायण शाह अगाडी पनी उपत्यका का [[राजा यक्ष मल्ल]] पाल्पाका [[राजा मणीमकुन्द सेन]] तथा जुम्लाका [[राजा जितारी मल्ल]]का पालमा एकीकरण भएको थियो तर एकीकृत नेपाल लाइ माथी उल्लेखीत राजा हरूले लामो समय बचाइ राख्न सकेनन अथवा आफ्ना भाइ छोरा हरूमा आफ्नै जिवनकाल का बाडेर गए ।तर पृथ्वी नारायण शाहले एकी करण शुरू गरेपछी नेपाल लाइ पुन विभाजन हुन नदीइ जोगाइ राख्ने पद्धती बसाएर गए ।
 
'''पृथ्वी नारायण शाह''' नेपाल भित्रकोके सानोएगो छोट पाहडी राज्य [[गोरखा]]का के [[राजा नरभुपाल शाह]] तथा [[रानी कौसल्यावती]]का छोराके थिएलैका रहलन । बि.सं. १७७९ मामेँ यिनकोइनकर जन्मजनम भएकोभईल थियोरहल । बि.सं. १७९९ मामेँ बिसबीस बर्षकोबरस उमेरमाके उमर मेँ पृथ्वीनारयण शाह गोरखाकागोरखा के राजा भएकाबनल रहलन। थिए ।आधुनीकआधुनिक [[नेपाल]]का जम्मदाताके हुनजनमदाता यिनलेहउवन नैईहे सानाके सानाछोट राज्यछोट हरूमाराज्यन मेँ विभाजीत नेपाल लाइके एकिकृत गर्नकरे के शुरुवात शुरूगरेकईनी, नेपाल प्राचिन कालकाले देखीसे एकिकृत हुदैहोकर के विभाजित हूदैहो गरिरहेकोजात थियोरहल। हुनअईसे त पृथ्वी नरायण शाहशाहो अगाडीसे पनीपहिले [[उपत्यका]] काके [[राजा यक्ष मल्ल]], पाल्पाकापाल्पा के [[राजा मणीमकुन्द सेन]] तथाआ जुम्ला जुम्लाकाके [[राजा जितारी मल्ल]]का पालमाके बेरा भी एकीकरण भएकोभईल थियोरहल तरबाकी एकीकृत नेपाल लाइके माथीऊपर उल्लेखीतउल्लेखित राजा हरूलेलोग लामोढेर समयदिन बचाइतक राख्नबचा सकेननके अथवाना आफ्नारख भाइसकलन छोराजा हरूमा आफ्नैचाहे जिवनकालअपन काभाई बाडेरबेटवन गएमेँ ।तरआपन जिवनकाले मेँ बाँट के चल गईलन जा। लेकिन पृथ्वी नारायण शाहलेशाह एकीजब करणएकीकरण शुरू गरेपछीकईलन त नेपाल लाइके पुनफेर विभाजन हुनहो ना देहलन आ जोगा के नदीइरखे जोगाइखातिर राख्नेसभन पद्धतीके बसाएरसिखा गएगईलन
पृथ्वी नारायण शाह ले आधुनीक नेपालको जग बसालेर गए र सानो सानो क्षेत्र जस्तै (भिरकोट,कास्की,लम्जुंग गोरखा) मा राज्य गरिरहेको शाहवंस लाइ पुरै नेपालको राजवंसमा रूपान्तरण गरिदीए ।बि.सं. १८३१मा पृथ्वी नारायण शाह ५२ वर्षको अल्पायुमा देहान्त भए पनी नेपाल एकिकरण अभियान बुहारी [[रानी राजेन्द्र लक्ष्मी]], छोरा [[राजकुमार बाहदुर शाह]] लगायत ले अगाडी बढाइ रहे । नेपाल एकिकरण अभियानको पुर्णविराम चाँही यिनका पनाती [[राजा गिर्वाण युद्ध विक्रम शाह]]का पालमा भएको नेपाल अंग्रेज युद्ध जस्लाइ [[एङ्गलो-नेपाल युद्ध (१८१४–१६)]] पनी भनिन्छ पछी भयो ।
 
पृथ्वी नारायण शाह ले आधुनीक नेपालकोनेपाल के नीँव जगगाड़ बसालेरके गएगईलन सानोछोट सानोछोट क्षेत्र जस्तैजैसे (भिरकोट,कास्की,लम्जुंग गोरखा) मामेँ राज्यराज गरिरहेकोकरत शाहवंसशाहवंश लाइके पुरैपुरे नेपालकोनेपाल के राजवंश मेँ राजवंसमा रूपान्तरणबदल गरिदीएदेहलन। ।बिबि.सं. १८३१मा१८३१ मेँ पृथ्वी नारायण शाह ५२ वर्षकोवर्ष अल्पायुमाके उमर मेँ देहान्त भएकर पनीगईलन तबो नेपाल एकिकरण अभियान बुहारीउनकर पतोह [[रानी राजेन्द्र लक्ष्मी]], छोरालैका [[राजकुमार बाहदुर शाह]] लगायतसब लेमिलकर अगाडीके बढाइआगे रहे ।बढवलन। नेपाल एकिकरण अभियानकोअभियान पुर्णविरामके चाँहीपुर्णविराम यिनकाउनकर पनातीपरनाती [[राजा गिर्वाण युद्ध विक्रम शाह]]का पालमाके भएकोसमय मेँ भईल नेपाल अंग्रेज युद्ध जस्लाइजेकरा के [[एङ्गलोएंगलो-नेपाल युद्ध (१८१४–१६)]] पनी भनिन्छ पछीके भयोबाद भईल।
उक्त युद्धमा नेपालले आफ्नो सार्बभौमिकता बचाएपनी धेरै ठुलो बिशाल नेपाल को इलाका जस्मा पश्चिमक्षेत्रमा हालको भारतको [[उतरान्चल राज्य]] , [[हिमन्चल राज्य]] तथा पन्जाव का पर्ने केही साना [[सतलज नदी]] पारीका पाहडी रजौटा समेत पर्दथे भने पुर्वमा [[दार्जिलिङ]], देखी लिएर [[टिष्टा नदी]] सम्मको तराइ तथा पाहडी भुभाग [[ब्रिटिस इस्ट इण्डिया कम्पनि]] सरकार लाइ [[सुगौली सन्धी]] अन्तर्गत सुम्पनु पर्यो [[सिक्किम]]माथीको अधिकार पनी त्याग्नु पर्यो । तर [[बृटीस]] ले नेपाल लाइ १८२२ मा मेची देखी राप्ती सम्मको तराइ तथा प्रथम राणा प्रधानमन्त्री जंगवाहदुरको क्रिया कलाप बाट खुसी भएर राप्ती देखीमाहाकाली बिचको तराइ भुभाग १८६० मा फर्काएका थिए ।
 
उक्त युद्ध मेँ नेपाल आपन सार्वर्भौमिकता त बचा लेहलख बाकी बिशाल नेपाल के क्षेत्र जेमे पश्चिम क्षेत्र मेँ हाल के भारत के [[उतराखंड राज्य]] , [[हिमाचल राज्य]] तथा [[पंजाब]] के छोट छोट पहाड़ी क्षेत्र आ [[सतलज नदी]] पार के पहाडी राज्य तक रहे त पूरब मेँ [[दार्जिलिङ]], से लेके [[टिष्टा नदी]] तक [[तराई]] आ पहाडी भू भाग [[ब्रिटिस इस्ट इण्डिया कम्पनि]] सरकार के [[सुगौली सन्धि]] के अन्तर्गत देवे के पडल। [[सिक्किम]] के उपर नेपाल के अधिकारो खतम हो गईल। बाकी [[अंग्रेज]] लोग नेपाल के १८२२ मेँ [[मेची]] से [[राप्ती]] तक तराई तथा प्रथम राणा प्रधानमन्त्री जंगबहादुर के काम से खुश होके राप्ती से [[महाकाली]] के बिच के तराई भू भाग १८६० मेँ वापस लौटा देहलख।
 
{{stub}}
 
[[category:नेपालकोनेपाल के इतिहास]]
{{बाकस-सुरू}}
{{पदक्रम|
पहिले=[[नरभूपाल शाह]]|
पद=[[गोरखाको राजा]]|
अवधि=१७६९ – १७७५|
पछि=पदको अन्त्य|
}}
{{पदक्रम|
पहिले=नयाँ पद|
पद=[[नेपालको राजा]]|
अवधि=?? – १७७५|
पछि=[[प्रतापसिंह शाह]]|
}}
{{बाकस-अन्त्य}}
 
 
[[category:नेपालको इतिहास]]
[[category:नेपाल]]
[[Category:नेपाली राजाहरूराजा]]
[[category: बिशाल नेपाल]]
[[category: नेपालको एकिकरणकाल]]
[[category: नेपालका ऎतिहासिक ब्याक्तीत्व]]
[[Category:नेपाली राजाहरू]]
[[category:शाहवंश]]
[[category:जीवनी]]