भारत के राज्य अउरी संघ राज्यक्षेत्र: रिवीजन सभ के बीचा में अंतर

Content deleted Content added
No edit summary
टैग कुल: मोबाइल संपादन मोबाइल वेब संपादन
टैग कुल: मोबाइल संपादन मोबाइल वेब संपादन
लाइन 15:
[[भारत]] राज्यन अउर केन्द्र शासित परदेस के एगो संघ हऽ।<ref name="official">{{cite web|url=http://www.india.gov.in/knowindia/state_uts.php|title=States and union territories|accessdate=2007-09-07|format=HTML|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20110127011318/http://india.gov.in/knowindia/state_uts.php|archive-date=27 जनवरी 2011|url-status=live}}</ref> एकरा में २८गो [[राज्य]] अउर ८गो [[संघ राज्यक्षेत्र]] ([[केंद्र शासित परदेस]]) बा। ई राज्य अउर केन्द्र शासित परदेस पुनः जिला अउर अन्य क्षेत्रन में बाँटल गइल बा।<ref name="official"/>
 
== राज्यभारत अउरके राज्य केंद्रऔर केन्द्र-शासित परदेसप्रदेश ==
 
राज्यन के नाँव निम्नवत बा:-
 
'''28 राज्यों की पूरी सूची :'''
<!-- {{भारतीय राज्य (परस्पर संवादात्मक)|image-width=390}}-->
{| class="wikitable"
 
!क्र. सं.
'''<big>राज्य</big>'''
!राज्य
 
!राजधानी
{|
!मुख्यमंत्री
!राज्यपाल
|-
|'''1'''
|
|आंध्रप्रदेश
* [[अरुणाचल प्रदेश]] ([[ईटानगर]])
|अमरावती
* [[आसाम|असम]] ([[गुवाहाटी]])
|वाई.एस.जगन मोहन रेड्डी
* [[उत्तर प्रदेश]] ([[लखनऊ]])
|बिस्वा भूषण हरिचंदन
* [[उत्तराखण्ड]] ([[देहरादून]])
|-
* [[ओडिशा]] ([[भुवनेश्वर]])
|'''2'''
* [[आंध्र प्रदेश]] ([[हैदराबाद]])
|अरुणाचल प्रदेश
* [[कर्नाटक]] ([[बंगलुरु]])
|ईटानगर
* [[केरल]] ([[तिरुवनंतपुरम]])
|पेमा खांडू
* [[गोवा|गोआ]] ([[पणजी]])
|बी.डी.मिश्रा
* [[गुजरात]] ([[गांधीनगर]])
|-
* [[छत्तीसगढ़]] ([[रायपुर]])
|'''3'''
* [[झारखण्ड|झारखंड]] ([[राँची]])
|असम
* [[तमिलनाडु]] ([[चेन्नई]])
|दिसपुर
* [[तेलंगाना]] ([[हैदराबाद]])
|हेमंत विश्व शर्मा
* [[त्रिपुरा]] ([[अगरतला]])
|जगदीश मुखी
* [[नागालैंड]] ([[कोहिमा]])
|-
* [[पश्चिम बंगाल]] ([[कोलकाता]])
|'''4'''
* [[पंजाब]] ([[चंडीगढ़]]†)
* [[|बिहार]] ([[
|पटना]])
|नीतीश कुमार
* [[मणिपुर]] ([[इम्फाल]])
|फागू चौहान
* [[मध्य प्रदेश]] ([[भोपाल]])
|-
* [[महाराष्ट्र]] ([[मुंबई]])
|'''5'''
* [[मिज़ोरम]] ([[आइजोल]])
|छत्तीसगढ़
* [[मेघालय]] ([[शिलांग]])
|रायपुर
* [[राजस्थान]] ([[जयपुर]])
|भूपेश बघेल
* [[सिक्किम]] ([[गंगटोक]])
|सुश्री अनुसुइया उइके
* [[हरियाणा]] ([[चंडीगढ़]]†)
|-
* [[हिमाचल प्रदेश]] ([[शिमला]])
|'''6'''
|गोवा
|पणजी
|प्रमोद सावंत
|सत्यपाल मलिक
|-
|'''7'''
|गुजरात
|गांधी नगर
|भूपेंद्रभाई पटेल
|आचार्य देव व्रत
|-
|'''8'''
|हरियाणा
|चण्डीगढ़
|मनोहर लाल खट्‌टर
|सत्यदेव नारायण आर्या
|-
|'''9'''
|हिमाचल प्रदेश
|शिमला
|जयराम ठाकुर
|बंडारू दत्तात्रेय
|-
|'''10'''
|झारखंड
|रांची
|हेमन्त सोरोन
|रमेश बैस
|-
|'''11'''
|कर्नाटक
|बेंगलुरु
|बसवराज बोमई
|वजुभाई वाला
|-
|'''12'''
|केरल
|तिरुवनंतपुरम
|पिनारयी विजयन
|आरिफ मोहम्मद खान
|-
|'''13'''
|मध्य प्रदेश
|भोपाल
|शिवराज सिंह चौहान
|मंगू भाई पटेल
|-
|'''14'''
|महाराष्ट्र
|मुंबई
|एकनाथ सम्भाजी शिंदे
|भगत सिंह कोश्यारी
|-
|'''15'''
|मणिपुर
|इम्फाल
|एन. बिरेन सिंह
|पद्मनाभ बालकृष्ण आचार्य
|-
|'''16'''
|मेघालय
|शिलोंग
|कॉनराड कोंगकल संगमा
|तथागत रॉय
|-
|'''17'''
|मिज़ोरम
|आइज़ोल
|पू जोरामथांगा
|पी.एस. श्रीधरन पिल्लई
|-
|'''18'''
|नागालैंड
|कोहिमा
|नेफियू रियो
|आर.एन.रवि
|-
|'''19'''
|ओडिशा
|भुवनेश्वर
|नवीन पटनायक
|गणेशी लाल
|-
|'''20'''
|पंजाब
|चण्डीगढ़
|भगवंत मान
|वी.पी. सिंह बदनोर
|-
|'''21'''
|राजस्थान
|जयपुर
|अशोक गहलोत
|कलराज मिश्रा
|-
|'''22'''
|सिक्किम
|गैंगटोक
|पीएस गोलय
|गंगा प्रसाद
|-
|'''23'''
|तमिलनाडु
|चेन्नई
|एम.के स्टालिन
|बनवारीलाल पुरोहित
|-
|'''24'''
|तेलंगाना
|हैदराबाद
|के चंद्रशेखर राव
|तमिलिसै सौंदरराजन
|-
|'''25'''
|त्रिपुरा
|अगरतला
|माणिक साहा
|रमेश बैस
|-
|'''26'''
|उत्तरप्रदेश
|लखनऊ
|योगी आदित्य नाथ
|आनंदीबेन पटेल
|-
|'''27'''
|उत्तराखंड
|देहरादून
|पुष्कर सिंह धामी
|गुरमीत सिंह
|-
|'''28'''
|पश्चिम बंगाल
|कोलकाता
|ममता बैनर्जी
|एल. गणेशन
|}
8 '''केंद्र शासित प्रदेशों की पूरी सूची :'''
 
{| class="wikitable"
'''<big>केन्द्र शासित परदेस</big>'''
!क्र. सं.
 
!'''केंद्र शासित प्रदेश'''
{|
!राजधानी
!मुख्यमंत्री
!उप-राज्यपाल
|-
|'''1'''
|अंडमान और निकोबार द्वीप
|पोर्ट ब्लेयर
|NA
|डी.के. जोशी
|-
|'''2'''
|चंडीगढ़
|चंडीगढ़
|NA
|वी.पी. सिंह बदनोर
|-
|'''3'''
|दादरा और नगर हवेली एवं दमन और दीव
|दमन
|NA
|प्रफुल पटेल
|-
|'''4'''
|दिल्ली
|दिल्ली
|अरविंद केजरीवाल
|अनिल बैजल
|-
|'''5'''
|लद्दाख
|NA
|NA
|राधा कृष्ण माथुर
|-
|'''6'''
|लक्षद्वीप
|कवरत्ती
|NA
|फारूक खान
|-
|'''7'''
|जम्मू और कश्मीर
|NA
|NA
|[[मनोज सिन्हा]]
|-
|'''8'''
|पुडुचेरी
|पुडुचेरी
|वी नारायणसामी
|किरण बेदी
|}
{| class="wikitable sortable plainrowheaders" style="text-align: center;"
!colspan=3 width=6%|राज्य या केन्द्र-शासित प्रदेश का नाम
!scope="col" width=1%|[[आइएसओ 3166-2:आइएन|आइएसओ]]
!scope="col" width=1%|[[भारतीय वाहन पंजीकरण पट्ट|वाहन अक्षर]]
!scope="col" width=1%|[[भारत के राज्यों और संघ क्षेत्रों की राजधानियाँ|राजधानी]]
!scope="col" width=1%|[[भारत के सर्वाधिक जनसंख्या वाले शहरों की सूची|सबसे बड़ा शहर]]
!scope="col" width=1% data-sort-type="date"|गठन
!scope="col" width="1%" data-sort-type="number"|[[जनसंख्या के आधार पर भारत के राज्य और संघ क्षेत्र|जनसंख्या]] (2011)<ref name="census2011.co.in">{{cite web|url=http://www.census2011.co.in/states.php|title=List of states with Population, Sex Ratio and Literacy Census 2011|publisher=|access-date=3 जुलाई 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20140214170814/http://www.census2011.co.in/states.php|archive-date=14 फ़रवरी 2014|url-status=dead}}</ref>
!scope="col" width="1%"|[[क्षेत्रफल के आधार पर भारत के राज्य और संघ क्षेत्र|क्षेत्रफल]]<br />(किमी<sup>2</sup>)
!scope="col" width="1%"|राजभाषा<ref name="भाषा">{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |format=PDF |accessdate=12 जुलाई 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archive-date=8 जुलाई 2016 |url-status=dead }}</ref>
!scope="col" width="1%"|अतिरिक्त<br>राजभाषा<ref name="भाषा"/>
|-
!scope="row"|[[अण्डमान और निकोबार द्वीपसमूह]]
|[[Image:IN-AN.svg|100px]]
|केन्द्र-शासित प्रदेश
|IN-AN
|AN
|colspan=2|[[पोर्ट ब्लेयर]]
|1 नवम्बर 1956
|align=right|3,80,581
|align=right|8,249
|[[हिन्दी]], [[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]]
|—
|-
!scope="row"|[[अरुणाचल प्रदेश]]
|[[Image:IN-AR.svg|100px]]
|राज्य
|IN-AR
|AR
|colspan=2|[[ईटानगर]]
|20 फ़रवरी 1987
|align=right|13,83,727
|align=right|83,743
|[[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]]
|—
|-
!scope="row"|[[असम]]
|[[Image:IN-AS.svg|100px]]
|राज्य
|IN-AS
|AS
|[[दिसपुर]]
|[[गुवाहाटी]]
|26 जनवरी 1950
|align=right|3,12,05,576
|align=right|78,550
|[[असमिया भाषा|असमिया]]
|—
|-
!scope="row"|[[आन्ध्र प्रदेश]]
|[[Image:IN-AP.svg|100px]]
|राज्य
|IN-AP
|AP
|[[हैदराबाद]] <small>(''कानूनी'')</small><br>[[अमरावती (राजधानी)|अमरावती]] <small>(''वास्तव'')</small><ref name="gulte.com">{{Cite web|url=https://www.gulte.com/news/56377/After-2200-Years-Amaravati-Gets-Back-Power|title=After 2200 Years, Amaravati Gets Back Power!|date=7 मार्च 2017|website=Gulte|accessdate=1 मार्च 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190302025020/https://www.gulte.com/news/56377/After-2200-Years-Amaravati-Gets-Back-Power|archive-date=2 मार्च 2019|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.ap.gov.in/ |title=संग्रहीत प्रति |access-date=23 दिसंबर 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170803065156/http://www.ap.gov.in/ |archive-date=3 अगस्त 2017 |url-status=dead }}</ref>
|[[विशाखपट्नम]]
|1 अक्टूबर 1953
|align=right|4,93,86,799
|align=right|1,60,205
|[[तेलुगू भाषा|तेलुगू]]
|—
|-
!scope="row"|[[उत्तर प्रदेश]]
|[[Image:IN-UP.svg|100px]]
|राज्य
|IN-UP
|UP
|[[लखनऊ]]
|[[कानपुर]]
|24 जनवरी 1950
|align=right|19,98,12,341
|align=right|2,43,286
|[[हिन्दी]]
|[[उर्दू भाषा|उर्दू]]
|-
!scope="row"|[[उत्तराखण्ड]]
|[[Image:IN-UT.svg|100px]]
|राज्य
|IN-UT<!-- The ISO 3166-2:IN code is "IN-UT" even though the vehicle registration code is "UK". See https://www.iso.org/obp/ui/#iso:code:3166:IN -->
|UK
|colspan=2|[[देहरादून]]
|9 नवम्बर 2000
|align=right|1,00,86,292
|align=right|53,483
|[[हिन्दी]]
|[[संस्कृत]]<ref>{{cite web|url=http://www.livemint.com/Politics/RF9fH5Q1wNOBdI0R46SlkL/Sanskrit-reviving-the-language-in-today8217s-India.html|title=Sanskrit: Reviving the language in today&#8217;s India – Livemint|publisher=|access-date=3 जुलाई 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170618075020/http://www.livemint.com/Politics/RF9fH5Q1wNOBdI0R46SlkL/Sanskrit-reviving-the-language-in-today8217s-India.html|archive-date=18 जून 2017|url-status=live}}</ref>
|-
!scope="row"|[[ओडिशा]]
|[[Image:IN-OR.svg|100px]]
|राज्य
|IN-OR<!-- The ISO 3166-2:IN code is "IN-OR" even though the new vehicle registration code is "OD". See https://www.iso.org/obp/ui/#iso:code:3166:IN -->
|OD
|colspan=2|[[भुवनेश्वर]]
|26 जनवरी 1950
|align=right|4,19,74,218
|align=right|1,55,820
|[[ओड़िया भाषा|ओड़िया]]
|—
|-
!scope="row"|[[कर्नाटक]]
|[[Image:IN-KA.svg|100px]]
|राज्य
|IN-KA
|KA
|colspan=2|[[बेंगलुरु]]
|1 नवम्बर 1956
|align=right|6,10,95,297
|align=right|1,91,791
|[[कन्नड़ भाषा|कन्नड़]]
|—
|-
!scope="row"|[[केरल]]
|[[Image:IN-KL.svg|100px]]
|राज्य
|IN-KL
|KL
|colspan=2|[[तिरुवनन्तपुरम]]
|1 नवम्बर 1956
|align=right|3,34,06,061
|align=right|38,863
|[[मलयालम भाषा|मलयालम]]
|—
|-
!scope="row"|[[गुजरात]]
|[[Image:IN-GJ.svg|100px]]
|राज्य
|IN-GJ
|GJ
|[[गाँधीनगर]]
|[[अहमदाबाद]]
|1 मई 1960
|align=right|6,04,39,692
|align=right|1,96,024
|[[गुजराती भाषा|गुजराती]]
|—
|-
!scope="row"|[[गोवा]]
|[[Image:IN-GA.svg|100px]]
|राज्य
|IN-GA
|GA
|[[पणजी]]
|[[वास्को द गामा]]
|30 मई 1987
|align=right|14,58,545
|align=right|3,702
|[[कोंकणी भाषा|कोंकणी]]
|[[मराठी भाषा|मराठी]]
|-
!scope="row"|[[चण्डीगढ़]]
|[[Image:IN-CH.svg|100px]]
|केन्द्र-शासित प्रदेश
|IN-CH
|CH
|colspan=2|[[चण्डीगढ़]]{{efn|Chandigarh is both a city and a union territory.}}
|1 नवम्बर 1966
|align=right|10,55,450
|align=right|114
|[[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]]
|—
|-
!scope="row"|[[छत्तीसगढ़]]
|[[Image:IN-CT.svg|100px]]
|राज्य
|IN-CT<!-- The ISO 3166-2:IN code is "IN-CT" even though the vehicle registration code is "CG". See https://www.iso.org/obp/ui/#iso:code:3166:IN -->
|CG
|[[नया रायपुर]]
|[[रायपुर]]
|1 नवम्बर 2000
|align=right|2,55,45,198
|align=right|1,35,194
|[[हिन्दी]]
|—
|-
!scope="row"|[[जम्मू और कश्मीर]]
|[[Image:IN-JK.svg|100px]]
|केन्द्र-शासित प्रदेश
|IN-JK
|JK
|[[श्रीनगर]] (ग्रीष्मकालीन)
|[[जम्मू]] (शीतकालीन)
|31 अक्टूबर 2019
|align=right|1,25,48,926
|align=right| {{ref|3|Note 3}}
| [[हिंदी]], [[उर्दू]]
|-
!scope="row"|[[झारखण्ड]]
|[[Image:IN-JH.svg|100px]]
|राज्य
|IN-JH
|JH
|[[राँची]]
|[[जमशेदपुर]]
|15 नवम्बर 2000
|align=right|3,29,88,134
|align=right|74,677
|[[हिन्दी]]
|[[बंगाली भाषा|बंगाली]], [[हो भाषा|हो]], [[खड़िया भाषा|खड़िया]], [[खोरठा भाषा|खोरठा]], [[कुरमाली भाषा|कुरमाली]], [[कुड़ुख़ भाषा|कुड़ुख़]], [[मुंडारी भाषा|मुंडारी]], [[नागपुरी भाषा|नागपुरी]], [[ओड़िया भाषा|ओड़िया]], [[पंचपरगनिया भाषा|पंचपरगनिया]], [[संथाली भाषा|संथाली]], [[उर्दू भाषा|उर्दू]]
|-
!scope="row"|[[तमिल नाडु]]
|[[Image:IN-TN.svg|100px]]
|राज्य
|IN-TN
|TN
|colspan=2|[[चेन्नई]]
|26 जनवरी 1950
|align=right|7,21,47,030
|align=right|1,30,058
|[[तमिल भाषा|तमिल]]
|[[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]]
|-
<!-- NOTE: All figures and facts for the newly formed Telangana state should be supported by verifiable and reliable sources per WP:VERIFY and WP:RELIABLE. Failure to do so, the unsourced information being removed to ensure neutrality. Also necessary changes may be made accordingly to Andhra Pradesh also conforming to guidelines-->
!scope="row"|[[तेलंगाना]]
|[[Image:IN-TG.svg|100px]]
|राज्य
|IN-TG<!-- The ISO 3166-2:IN code is "IN-TG" even though the vehicle registration code is "TS". See https://www.iso.org/obp/ui/#iso:code:3166:IN -->
|TS
|colspan=2|[[हैदराबाद]]
|2 जून 2014
| align="right" |3,51,93,978<ref name=telangana>{{cite web|title=Telangana State Profile|url=http://www.telangana.gov.in/About/State-Profile|publisher=Telangana government portal|access-date=11 June 2014|page=34|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20150214053810/http://www.telangana.gov.in/About/State-Profile|archive-date=14 फ़रवरी 2015|url-status=live}}</ref>
|align=right|1,14,840<ref name=telangana />
|[[तेलुगू भाषा|तेलुगू]], [[उर्दू भाषा|उर्दू]]<ref>{{cite web|url=http://www.newindianexpress.com/states/telangana/2015/may/20/Urdu-Gets-First-Language-Status-762981.html|title=Urdu Gets First Language Status|publisher=|access-date=3 जुलाई 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20161022141537/http://www.newindianexpress.com/states/telangana/2015/may/20/Urdu-Gets-First-Language-Status-762981.html|archive-date=22 अक्तूबर 2016|url-status=live}}</ref>
|—
|-
!scope="row"|[[दमन और दीव]]
|[[Image:IN-DD.svg|100px]]
|केन्द्र-शासित प्रदेश
|IN-DD
|DD
|colspan=2|[[दमन]]
|30 मई 1987
|align=right|2,43,247
|align=right|112
|[[कोंकणी भाषा|कोंकणी]], [[गुजराती भाषा|गुजराती]], [[हिन्दी]], [[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]]{{efn|It has also been informed that the
communication with States/Centre has to be made in Hindi/English.}}
|—
|-
!scope="row"|[[दादरा और नगर हवेली]]
|[[Image:IN-DN.svg|100px]]
|केन्द्र-शासित प्रदेश
|IN-DN
|DN
|colspan=2|[[सिलवास]]
|11 अगस्त 1961
|align=right|3,43,709
|align=right|491
|[[हिन्दी]], [[गुजराती भाषा|गुजराती]]
|[[मराठी भाषा|मराठी]]
|-
!scope="row"|[[नागालैण्ड]]
|[[Image:IN-NL.svg|100px]]
|राज्य
|IN-NL
|NL
|[[कोहिमा]]
|[[दीमापुर]]
|1 दिसम्बर 1963
|align=right|19,78,502
|align=right|16,579
|[[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]]
|—
|-
!scope="row"|[[पंजाब (भारत)|पंजाब]]
|[[Image:IN-PB.svg|100px]]
|राज्य
|IN-PB
|PB
|[[चण्डीगढ़]]
|[[लुधियाना]]
|1 नवम्बर 1966
|align=right|2,77,43,338
|align=right|50,362
|[[पंजाबी भाषा|पंजाबी]]
|—
|-
!scope="row"|[[पश्चिम बंगाल]]
|[[Image:IN-WB.svg|100px]]
|राज्य
|IN-WB
|WB
|colspan=2|[[कोलकाता]]
|26 जनवरी 1950
|align=right|9,12,76,115
|align=right|88,752
|[[बंगाली भाषा|बंगाली]]{{efn|Bengali and Nepali are the Official Languages in Darjeeling and Kurseong sub-divisions of Darjeeling district.}}
|[[हिन्दी]], [[उर्दू भाषा|उर्दू]], [[संथाली भाषा|संथाली]], [[ओड़िया भाषा|ओड़िया]], [[पंजाबी भाषा|पंजाबी]]
|-
!scope="row"|[[पुदुच्चेरी]]
|[[Image:IN-PY.svg|100px]]
|केन्द्र-शासित प्रदेश
|IN-PY
|PY
|colspan=2|[[पुदुच्चेरी शहर|पुदुच्चेरी]]
|1 नवम्बर 1956
|align=right|12,47,953
|align=right|492
|[[तमिल भाषा|तमिल]], [[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]]
|[[मलयालम भाषा|मलयालम]], [[तेलुगू भाषा|तेलुगू]]
|-
!scope="row"|[[बिहार]]
|[[Image:IN-BR.svg|100px]]
|राज्य
|IN-BR
|BR
|colspan=2|[[पटना]]
|26 जनवरी 1950
|align=right|10,40,99,452
|align=right|99,200
|[[हिन्दी]]
|[[उर्दू भाषा|उर्दू]]
|-
!scope="row"|[[मणिपुर]]
|[[Image:IN-MN.svg|100px]]
|राज्य
|IN-MN
|MN
|colspan=2|[[इम्फाल]]
|21 जनवरी 1972
|align=right|28,55,794
|align=right|22,347
|[[मणिपुरी भाषा|मणिपुरी]]
|[[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]]
|-
!scope="row"|[[मध्य प्रदेश]]
|[[Image:IN-MP.svg|100px]]
|राज्य
|IN-MP
|MP
|[[भोपाल]]
|[[इन्दौर]]
|1 नवम्बर 1956
|align=right|7,26,26,809
|align=right|3,08,252
|[[हिन्दी]]
|—
|-
!scope="row"|[[महाराष्ट्र]]
|[[Image:IN-MH.svg|100px]]
|राज्य
|IN-MH
|MH
|colspan=2|[[मुम्बई]]
|1 मई 1960
|align=right|11,23,74,333
|align=right|3,07,713
|[[मराठी भाषा|मराठी]]
|—
|-
!scope="row"|[[मिज़ोरम]]
|[[Image:IN-MZ.svg|100px]]
|राज्य
|IN-MZ
|MZ
|colspan=2|[[आइज़ोल]]
|20 फ़रवरी 1987
|align=right|10,97,206
|align=right|21,081
|[[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]], [[हिन्दी]], [[मिज़ो भाषा|मिज़ो]]
|—
|-
!scope="row"|[[मेघालय]]
|[[Image:IN-ML.svg|100px]]
|राज्य
|IN-ML
|ML
|colspan=2|[[शिलांग]]
|21 जनवरी 1972
|align=right|29,66,889
|align=right|22,720
|[[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]]
|[[खासी भाषा|खासी]]{{efn|Khasi language has been declared as the Additional Official Language for all purposes in the District, Sub-Division and Block level offices of the State Government located in the Districts of Khasi-Jaintia Hills of Meghalaya.
}}
|-
!scope="row"|[[राजस्थान]]
|[[Image:IN-RJ.svg|100px]]
|राज्य
|IN-RJ
|RJ
|colspan=2|[[जयपुर]]
|1 नवम्बर 1956
|align=right|6,85,48,437
|align=right|3,42,239
|[[हिन्दी]]
|[[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]]
|-
!scope="row"|[[राष्ट्रीय राजधानी क्षेत्र दिल्ली]]
|[[Image:IN-DL.svg|100px]]
|केन्द्र-शासित प्रदेश
|IN-DL
|DL
|[[नई दिल्ली]]
|[[दिल्ली]]{{efn|Delhi is both a city and a union territory.}}
|1 नवम्बर 1966
|align=right|19,67,87,941
|align=right|1,490
|[[हिन्दी]]
|[[पंजाबी भाषा|पंजाबी]], [[उर्दू भाषा|उर्दू]]<ref>{{cite web|url=http://delhi.gov.in/wps/wcm/connect/d09fd2004bd07ad9a305ab56803943f0/Delhi+Official+Languages+Act+2000.pdf?MOD=AJPERES&lmod=-344844204|title=Official Language Act 2000|date=2 July 2003|publisher=Government of Delhi|accessdate=17 July 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304084459/http://delhi.gov.in/wps/wcm/connect/d09fd2004bd07ad9a305ab56803943f0/Delhi+Official+Languages+Act+2000.pdf?MOD=AJPERES&lmod=-344844204|archive-date=4 मार्च 2016|url-status=dead}}</ref>
|-
!scope="row"|[[लद्दाख]]
|
|केन्द्र-शासित प्रदेश
* [[अंडमान अउरी निकोबार द्वीपसमूह|अंडमान-निकोबार द्वीपसमूह]]([[पोर्ट ब्लेयर]])
| IN-LH
* [[चंडीगढ़]]†* (चंडीगढ़)
| LH
* [[दादरा अउरी नगर हवेली|दादरा और नागर हवेली]] आ [[दमन अउरी दीव|दमन और दीव]]* ([[दमन]])
|colspan=2|[[लेह]]
* [[पाण्डिचेरी]]* ([[पुडुचेरी]])
|31 अक्टूबर 2019
* [[लक्षद्वीप]]* ([[कवरत्ती]])
|align=right|2,90,492
* [[दिल्ली]] ([[नई दिल्ली]])
|align=right|59,146 {{ref|4|Note 4}}
* [[जम्मू अउरी कश्मीर|जम्मू कश्मीर]] ([[श्रीनगर]]/[[जम्मू]])
|[[लद्दाखी]]
* [[लद्दाख]] ([[लेह]])
|—
|-
!scope="row"|[[लक्षद्वीप]]
|[[Image:IN-LD.svg|100px]]
|केन्द्र-शासित प्रदेश
|IN-LD
|LD
|colspan=2|[[कवरत्ती]]
|1 नवम्बर 1956
|align=right|64,473
|align=right|32
|[[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]]
|[[हिन्दी]]
|-
!scope="row"|[[सिक्किम]]
|[[Image:IN-SK.svg|100px]]
|राज्य
|IN-SK
|SK
|colspan=2|[[गान्तोक]]
|16 मई 1975
|align=right|6,10,577
|align=right|7,096
|[[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]]
|[[भूटिया भाषा|भूटिया]], [[गुरूङ भाषा|गुरूङ]], [[लेपचा भाषा|लेपचा]], [[लिंबू भाषा|लिंबू]], [[मगर भाषा|मगर]], [[मुखिया भाषा|मुखिया]], [[नेपालभाषा]], [[राई भाषा|राई]], [[शेर्पा भाषा|शेर्पा]], [[तामाङ भाषा|तामाङ]]
|-
!scope="row"|[[हरियाणा]]
|[[Image:IN-HR.svg|100px]]
|राज्य
|IN-HR
|HR
|[[चण्डीगढ़]]
|[[फरीदाबाद]]
|1 नवम्बर 1966
|align=right|2,53,51,462
|align=right|44,212
|[[हिन्दी]]
|[[पंजाबी भाषा|पंजाबी]]<ref>{{cite news|title=Haryana grants second language status to Punjabi|url=http://www.hindustantimes.com/india-news/haryana-grants-second-language-status-to-punjabi/article1-502720.aspx|work=Hindustan Times|date=28 January 2010|access-date=3 जुलाई 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20150903231506/http://www.hindustantimes.com/india-news/haryana-grants-second-language-status-to-punjabi/article1-502720.aspx|archive-date=3 सितंबर 2015|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|title=Punjabi gets second language status in Haryana|url=http://zeenews.india.com/news/haryana/punjabi-gets-second-language-status-in-haryana_599789.html|work=Zee news|date=28 January 2010|access-date=3 जुलाई 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170712130652/http://zeenews.india.com/news/haryana/punjabi-gets-second-language-status-in-haryana_599789.html|archive-date=12 जुलाई 2017|url-status=live}}</ref>
|-
!scope="row"|[[हिमाचल प्रदेश]]
|[[Image:IN-HP.svg|100px]]
|राज्य
|IN-HP
|HP
|colspan=2|[[शिमला]]
|25 जनवरी 1971
|align=right|68,64,602
|align=right|55,673
|[[हिन्दी]]
|[[संस्कृत]]
|-
|-
!scope="row"|[[त्रिपुरा]]
|[[Image:IN-TR.svg|100px]]
|राज्य
|IN-TR
|TR
|colspan=2|[[अगरतला]]
|21 जनवरी 1972
|align=right|36,73,917
|align=right|10,492
|[[बंगाली भाषा|बंगाली]], [[ककबरक भाषा|ककबरक]], [[अंग्रेज़ी भाषा|अंग्रेज़ी]]
|—
|}
 
{{note|3|Note 3}}Jammu and Kashmir has 42,241 km<sup>2</sup> of area administered by India and 78,114 km<sup>2</sup> of area controlled by [[Pakistan]] under [[Azad Kashmir]] and [[Gilgit-Baltistan]], which is claimed by India as part of Jammu and Kashmir. Additionally, it has 5,180 km<sup>2</sup> of area controlled by the [[People's Republic of China]] under [[Trans-Karakoram Tract]], which is also claimed by India as part of Jammu and Kashmir.
† चंडीगढ़ एगो केंद्र शासित प्रदेश,पंजाब अउर हरियाणा ई दुनो राज्यन के राजधानी हऽ।
 
 
{{भारत के राज्य अउरी संघ राज्यक्षेत्र}}
 
{{note|4|Note 4}}Ladakh has 59,146 km<sup>2</sup> of area administered by India and 37,555 km<sup>2</sup> of area controlled by the [[People's Republic of China]] under [[Aksai Chin]], which is claimed by India as part of Ladakh.
[[श्रेणी:भारत]]
[[श्रेणी:भारत के राज्य]]
[[श्रेणी:भारत के भूगोल]]
 
==इहो देखी जाऽ==