भारत के सीमा

भारत देस के पड़ोसी देसन के साथे राजनीतिक सीमा (बाडर सभ)

भारत के सीमा सभ में एकर जमीनी सीमा आ समुंद्री सीमा दुनों सामिल बा। भारत सरकार के घर मंत्रालय के अनुसार भारत के कुल जमीनी सीमा 15,106.7 किमी बा आ समुंद्री किनारा (कोस्टलाइंस) के लंबाई 7,516.6 किलोमीटर बाटे।[1] भारत के जमीनी सीमा कुल आठ देसन के साथे बने ला आ समुंदरी सीमा कुल सात देसन के संघे बने ला; एह तरीका से कुल दस देसन के साथे भारत के सीमा बने ला (जिनहन में कुछ के साथ समुंदरी आ जमीनी दुनों सीमा बाटे)।

भारत के जमीनी सीमा संपादन करीं

सीमा वाला देस लंबाई (किमी) आ (मील) [2][3] सेना फोर्स टिप्पणी
  अफगानिस्तान 106 किलोमीटर (66 मील)[4] बार्डर सिक्योरिटी फोर्स पीओके के सीमा वाखान कॉरिडोर
  भूटान 699 किलोमीटर (434 मील)[5] सशस्त्र सीमा बल
  म्यांमार 1,643 किलोमीटर (1,021 मील) आसाम राइफल्सभारतीय सेना
  नेपाल 1,758 किलोमीटर (1,092 मील)[5] सशस्त्र सीमा बल
  पाकिस्तान 3,323 किलोमीटर (2,065 मील) बार्डर सिक्योरिटी फोर्स
  चीन 3,380 किलोमीटर (2,100 मील) इंडो-तिब्बती बार्डर फोर्सस्पेशल फ्रंटियर फोर्स
  बांग्लादेश 4,097 किलोमीटर (2,546 मील) बार्डर सिक्योरिटी फोर्स भारत-बांग्लादेश एन्क्लेव के अदला-बदली
  Sri Lanka 30 किलोमीटर (19 मील) भारतीय तटरक्षक राम सेतु इलाका आ बलुआ टीला सभ

समुंदरी सीमा संपादन करीं

भारत के समुंद्री सीमा यूनाइटेड नेशंस के समुंद्री नियम समझौता पर आधारित समुंद्री सीमा हवे जेह में टेरीटोरियल वाटर्स, कंटीजियस जोन आ ईईजेड परिभाषित बाटे। भारत के पक्ष अनुसार 12 समुंद्री मील तक ले एकर आपन इलाकाई जलक्षेत्र (टेरीटोरियल वाटर्स) हवे आ 200 समुंद्री मील से एक्सक्लूजिव आर्थिक क्षेत्र (ईईजेड) हवे, एह तरीका से लगभग 7000 किमी से बेसी लमहर समुंद्री सीमा बने ला जे कुल 7 देशन Archived 2017-12-22 at the Wayback Machine के साथे बाटे।

समुंद्री सीमा देस लंबाई (किमी) आ (मील)[6] फोर्स टिप्पणी
  बांग्लादेश भारतीय नेवी
  इंडोनेशिया भारतीय नेवी इंदिरा प्वाइंट
  म्यांमार भारतीय नेवी कोको दीप
  पाकिस्तान भारतीय नेवी सर क्रीक
  थाइलैंड भारतीय नेवी
  श्रीलंका >400 किलोमीटर (250 मील)[7] भारतीय नेवी
  मालदीव भारतीय नेवी

इहो देखल जाय संपादन करीं

संदर्भ संपादन करीं

  1. बार्डर मैनेजमेंट बिभाग, घर मंत्रालय, भारत सरकार।
  2. eJyoti Discovering facts, Information website
  3. Department of Border managment, घर मंत्रालय, भारत सरकार।
  4. दि टाइम्स ऑफ इंडिया, News website
  5. 5.0 5.1 SSB to strengthen presence on India-Bhutan border, Times of India, 20 Dec 2017.
  6. eJyoti Discovering facts, Information website
  7. "India-Sri Lanka fishing rights dispute". Archived from the original on 2017-12-22. Retrieved 2018-06-02.